W tym roku mija 56 lat, gdy Pius XII konstytucją apostolską Provida Mater Ecclesia zatwierdził instytuty świeckie jako nową formę życia konsekrowanego w Kościele. Ta nowa forma powołania zatwierdzona została ze względu na: wielkie zapotrzebowanie na prawdziwych świadków wiary, żyjących w różnych środowiskach świeckich, ściśle związanych z Kościołem, zaangażowanych głęboko w życie Kościoła przez konsekrację, a równocześnie żyjących normalnym życiem zawodowym, sąsiedzkim, rodzinnym, społecznym; coraz częściej występujące wśród młodych ludzi pragnienie ścisłego związania się z Chrystusem przez śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa przy jednoczesnym pozostawaniu w normalnych, świeckich środowiskach.
Jan Paweł II, zwracając się do uczestników V Międzynarodowego Kongresu Instytutów Świeckich, powiedział: "Wasz stan życia poświęconego Bogu jest szczególnym darem Ducha Świętego dla naszych czasów po to, by usunąć napięcie między obiektywnym otwarciem się na wartości nowoczesnego świata (autentyczny chrześcijański stan świecki) a pełnym oddaniem się Bogu (duch całkowitego poświęcenia się Bogu). Kościół wiele się po Was spodziewa, potrzebuje on Waszego świadectwa".
Jesteśmy powołaniem stosunkowo młodym i jeszcze mało znanym - zarówno wśród świeckich, jak i duchownych - mimo że jest już przeszło 180 instytutów w świecie zatwierdzonych przez Stolicę Świętą.
W celu pomocy ludziom szukającym tej drogi życiowej otwarto w 1994 r., przy bazylice Mariackiej w Krakowie, Poradnię Powołaniową - Instytuty Świeckie, mającą ludziom odczytującym w sobie to powołanie umożliwić zdobycie informacji i uzyskanie pomocy w jego krystalizacji.
Powołanie do instytutu świeckiego
Instytut świecki nie jest ruchem, organizacją kościelną czy stowarzyszeniem. U podłoża leży Boże wezwanie: "Pójdź za Mną...", wzywające do pójścia za Chrystusem drogą rad ewangelicznych - czystości, ubóstwa i posłuszeństwa - przy równoczesnym przeświadczeniu o potrzebie pozostania w świecie, by Chrystus mógł tu przeze mnie kochać ludzi, służyć im i przyczyniać się do budowania świata według myśli Bożej, prowadzić ku zbawieniu...
Realizacja ślubów w instytucie świeckim
Duże różnice - w stosunku do zakonów - dotyczą realizacji wszystkich ślubów.
Ślub czystości realizujemy w środowisku koedukacyjnym i musimy sobie wypracować i wymodlić postawę wobec wszystkich ludzi otwartą, serdeczną, pełną Chrystusowej miłości i szacunku, a zarazem roztropności. Przeżywamy bowiem te same trudności, co każdy samotny człowiek w świecie, na wszystkich etapach życia. Staramy się zacieśniać naszą więź z Chrystusem jako Przyjacielem, Oblubieńcem..., a równocześnie staramy się odczytywać Chrystusa w ludziach...
Ślub ubóstwa przeżywamy jako zjednoczenie z Chrystusem ubogim. Jego realizacja różni się od ślubu składanego w zakonie m.in. tym, że zachowujemy prawo własności prywatnej. Podstawą naszego utrzymania, jak każdego świeckiego, jest wynagrodzenie za pracę. W pewnym sensie styl ubóstwa nakreśla środowisko, w którym żyję i pracuję. Wysuwa się tu problem włodarzenia zarobionymi pieniędzmi jako nie swoją własnością i ogarnięcia sercem ludzi swego środowiska. Przy ubóstwie zwracamy uwagę, by służyć ludziom nie tylko dobrami materialnymi, ale czasem, zdolnościami, umiejętnościami, wiedzą itp., a przede wszystkim samym sobą...
Ślub posłuszeństwa to zjednoczenie z Chrystusem posłusznym Ojcu. Staramy się spełniać wolę Bożą. Odczytujemy ją przez wsłuchiwanie się w słowa Ewangelii, w zapotrzebowanie ludzi naszych środowisk, wymogi przełożonych w pracy zawodowej, społecznej, głos hierarchii kościelnej, ukierunkowania, wypowiedzi Stolicy Apostolskiej, rozważając je na modlitwie, przy równoczesnej wierności wymogom konstytucji naszego instytutu, jak również głosu osoby odpowiedzialnej w instytucie.
Etapy powołania do instytutu świeckiego
Pierwszy etap to odczytanie, że Bóg chce ode mnie pójścia drogą rad ewangelicznych, a więc wyrzeczenia się rodziny na rzecz pełniejszego zaangażowania w pracę w świecie dla zbawiania ludzi.
Następnym problemem jest sprawa wyboru instytutu. Ważne jest zorientowanie się w charyzmatach i duchowości poszczególnych instytutów. Człowiek musi się w danym charyzmacie i duchowości odczytać. Wszak instytut, do którego wstępuje, będzie jego rodziną duchową. Trzeba tu brać pod uwagę również swe zdolności, zamiłowania, zainteresowania i dotychczasowe doświadczenia.
W Polsce jest ponad 30 instytutów różniących się charyzmatem i duchowością, niektóre mają określone pole działania, np. wśród młodzieży czy chorych i ludzi starszych.
Są instytuty o duchowości "ogólnokościelnej", są też oparte na konkretnych duchowościach zakonnych, np. karmelitańskiej, franciszkańskiej, jezuickiej, salezjańskiej itp.; są pochodzenia zagranicznego i rodzimego; są liczne, występujące na wszystkich kontynentach, i małe, dopiero powstające.
Przygotowanie do składania ślubów
W większości instytutów formacja przebiega w codziennym życiu, nie wymaga przerywania pracy zawodowej czy studiów. Kandydat, podobnie jak w zakonie, przechodzi pewne etapy:
- kandydatura - okres, w którym człowiek upewnia się, że Bóg powołuje go do świeckiej konsekracji, a nadto do życia w charyzmacie i duchowości danego instytutu. Trwa to na ogół od 0,5 do 1 roku;
- próba (termin użyty w prawie kanonicznym) - okres analogiczny do nowicjatu w zakonie. Jego celem jest zacieśnienie więzi z Chrystusem (intensyfikacja życia sakramentalnego i modlitewnego) i przygotowanie się do oddania Bogu przez wejście na drogę rad ewangelicznych. To głębsze odczytanie wezwania Chrystusowego: "Pójdź za Mną" i gotowość odpowiedzenia na nie; to życie wymogami konstytucji i włączenie w życie wspólnoty - współodpowiedzialność; oraz równoczesne angażowanie się w problemy środowiska, w którym żyję. Próba twa przeważnie 2-3 lata;
- okres ślubów czasowych. Trwa 5-6 lat, kończy się złożeniem ślubów wieczystych i trwałym włączeniem się w życie wspólnoty, a także podejmowaniem coraz większej współodpowiedzialności za problemy środowiska.
Co daje instytut?
Przede wszystkim wspólnotę ducha, która stanowi duże oparcie i przeświadczenie, że w dążeniu do coraz większego zjednoczenia z Bogiem i służby ludziom nie jestem sam. Chociaż nie mieszkamy razem, staramy się budować więzi braterskie między sobą. Chrystus wybrał nas takimi, jakimi jesteśmy. A jesteśmy bardzo różni, obciążeni słabościami, zranieniami... Chrystus połączył nas w daną wspólnotę. Im bliżsi jesteśmy Chrystusa, tym jesteśmy bliżej siebie.
Dużą pomocą służą ludzie odpowiedzialni, którzy indywidualnie towarzyszą każdemu. Łączy nas między sobą - choć nieraz jesteśmy daleko - codzienny udział we Mszy św., odmawianie Liturgii Godzin, miesięczne dni skupienia i spotkania z wymianą myśli na temat fragmentu Ewangelii i problemów naszych środowisk, przeżywanie konsekracji itp. oraz roczne rekolekcje.
Bliższe informacje ogólne na temat instytutów świeckich znaleźć można w następujących pozycjach książkowych:
Dla Boga i świata - świeccy konsekrowani, Wydawnictwo "Jedność", Kielce 1993.
W sercu świata - świeccy konsekrowani, Wydawnictwo Poligrafii Towarzystwa Salezjańskiego, Kraków 1988 - książka skierowana szczególnie do ludzi poszukujących swej drogi życiowej.
Z Chrystusem w świecie - instytuty świeckie w 50-lecie "Provida Mater Ecclesia", Wydawnictwo "Polyhymia", Lublin 1997.
Instytuty świeckie - nowa forma powołania w Kościele, Anamnesis 23, Sandomierz 2000.
Kodeks Prawa Kanonicznego, Pallottinum, 1984, kan. 710-730.
Tekst ten został napisany w 2003 roku przez nieżyjącą już przełożoną naszej Wspólnoty Marię Piotrowicz i opublikowany w tygodniku Niedziela (20/2003).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz