Konstytucja apostolska Provida Mater Ecclesia
Na 2 lutego przypada Światowy Dzień Życia Konsekrowanego, a więc niejako święto dla osób świeckich konsekrowanych, skupionych w instytutach świeckich. Z tej racji chcemy przytoczyć fragmenty tekstu dokumentu papieskiego, który ukazał się dnia 2 lutego 1947 roku w Rzymie. Chodzi o Konstytucję apostolską Provida Mater Ecclesia papieża Piusa XII, ustanawiającą w Kościele instytuty świeckie Pełny tytuł konstytucji brzmi "Konstytucja apostolska Provida Mater Ecclesia na temat stanów kanonicznych i instytutów świeckich, mających na celu osiągnięcie chrześcijańskiej doskonałości."
Provida Mater Ecclesia zdefiniowało w artykule 1 instytuty świeckie jako "stowarzyszenia świeckich, których członkowie, aby zyskać doskonałość chrześcijańską i w pełni prowadzić apostolstwo, praktykują w świecie rady ewangeliczne. - Kościół niestrudzenie zabiega, by umiłowanych synów, którzy oddając Chrystusowi Panu całe swoje życie idą za Nim dobrowolnie trudną drogą rad ewangelicznych, uczynić godnymi Boskiego planu i powołania anielskiego oraz mądrze uporządkować ich sposób życia.
Dalej można przeczytać, iż w Kościele od zawsze współistniały dwie drogi dążenia do doskonałości – droga indywidualna oraz droga wspólnotowa. Indywidualnie uświęcają się pustelnicy oraz dziewice konsekrowane, natomiast wspólnotowo - członkowie instytutów świeckich. - Kościół wierny Chrystusowi Oblubieńcowi i zawsze niezmienny, pod natchnieniem Ducha Świętego ciągle i w sposób pewny rozwijał powoli naukę o stanie doskonałości aż do ukształtowania się dzisiejszego Kodeksu Prawa Kanonicznego. Po macierzyńsku nachylony ku tym, którzy chętnie w różnych formach zewnętrznie i publicznie zobowiązywali się do życia doskonałego, nigdy nie zaprzestał wszelkimi sposobami podtrzymywać ich w tak świętym postanowieniu, czyniąc to w dwojaki sposób. Przede wszystkim nie tylko przyjmował i uznawał jednostkową profesję życia doskonałego, składaną jednak zawsze publicznie wobec Kościoła, jak na przykład dawne, otoczone czcią błogosławieństwo i liturgicznie dopełnioną konsekrację dziewic lecz także mądrze umocnił ją i zabezpieczył, przyznając jej liczne prawne skutki kanoniczne.
Szczególna jednak życzliwość Kościoła i większa troska od jego początków po ogłoszeniu edyktu Konstantyna, skupiają się i koncentrują na tej pełnej, publicznej, ścisłej profesji doskonałości, która jest składana w stowarzyszeniach i wspólnotach powołanych za zgodą Kościoła, aprobatą czy na jego polecenie.
Ale najdobrotliwszy Pan, który bez względu na osobę wzywa nieustannie wszystkich wiernych do kroczenia drogą doskonałości, przedziwnym zamysłem swej Boskiej Opatrzności nakazał, by nawet w czasach wielkiego upadku moralnego, a zwłaszcza obecnie, pojawiły się i pojawiały liczne rzesze wybranych dusz, które nie tylko płoną pragnieniem własnej doskonałości, lecz pozostając w świecie, dzięki szczególnemu Bożemu powołaniu, potrafiły odkryć nowe, doskonałe formy stowarzyszeń, szczególnie odpowiadające potrzebom czasu. Można w nich prowadzić życie bardzo sprzyjające osiąganiu doskonałości chrześcijańskiej. - Jest tu mowa o tym, iż członkowie instytutów świeckich uświęcają się żyjąc w świecie, a więc nieco inaczej, niż osoby stanu zakonnego, często odgrodzone od świata klasztornym murem.
Te stowarzyszenia, które odtąd będą nazywane instytutami świeckimi, zaczęto zakładać w pierwszej połowie ubiegłego wieku nie bez specjalnego natchnienia Bożej Opatrzności, by wiernie praktykowały rady ewangeliczne w świecie i spełniały z większą wolnością dzieła miłości, do których w obecnym złym czasie rodziny zakonne mają dostęp utrudniony lub w ogóle zamknięty. Najstarsze instytuty tego rodzaju stały się dobrym przykładem i działaniem swoim jasno i coraz bardziej przekonywująco dowodziły, że przy starannym i roztropnym doborze członków, przy troskliwej i wystarczająco długiej ich formacji, przy odpowiedniej, równocześnie stałej i elastycznej regule życia można także w świecie, dzięki szczególnemu powołaniu Bożemu i z pomocą Jego łaski, osiągnąć w sposób pewny ścisłą i skuteczną konsekrację siebie samego, nie tylko wewnętrzną, lecz także zewnętrzną i nieomal zakonną, oraz stać się dobrym narzędziem oddziaływania apostolskiego. Z tych wielorakich powodów tego rodzaju stowarzyszenia wiernych zasłużyły nie jeden raz na pochwałę ze strony Stolicy Apostolskiej na równi z prawdziwymi zgromadzeniami zakonnymi. - Papież Pius XII w tym tekście określa apostolstwo, jakie winno przyświecać życiu świeckich konsekrowanych. Członkowie instytutów świeckich mają apostołować w świecie, w środowiskach w których mieszkają i gdzie pracują.
Z łatwością przyczynią się one do prowadzenia zawsze i na każdym miejscu życia prawdziwie doskonałego, także w przypadkach, gdy podjęcie kanonicznego życia zakonnego byłoby niemożliwe lub niewskazane, do intensywnego rechrystianizowania życia rodzinnego, zawodowego i społecznego przez bezpośredni i codzienny kontakt z życiem doskonałym, całkowicie oddanym uświęceniu, do wykonywania różnorodnego apostolstwa oraz wypełniania zadań, które w pewnych miejscach, okresach czasu i okolicznościach są zabronione lub niedostępne dla kapłanów i zakonników. - Są tutaj określone cele apostolstwa osób świeckich konsekrowanych żyjących w świecie.
Aby jakieś pobożne stowarzyszenie wiernych, mogło być zgodnie z podanymi niżej artykułami erygowane jako instytut świecki, powinno ono, poza innymi ogólnymi wymaganiami, spełniać następujące warunki:
Osoby pragnące należeć do instytutu jako członkowie w ścisłym tego słowa znaczeniu, powinny poza praktykami pobożnymi i wyrzeczeniem, które obowiązuje wszystkich wiernych dążących do doskonałości, dążyć do niej skutecznie także za pomocą następujących środków szczegółowych:
1° przez złożoną wobec Boga profesję celibatu i doskonałej czystości, potwierdzoną, zgodnie z wymaganiami konstytucji, ślubem, przysięgą lub poświęceniem obowiązującym w sumieniu;
2° przez ślub lub przyrzeczenie posłuszeństwa, mocą którego poświęcają się na stałe i całkowicie Bogu oraz praktykowaniu miłości i apostolstwa i we wszystkim stają się moralnie zależne od przełożonych, zgodnie z przepisami konstytucji;
3° przez ślub lub przyrzeczenie ubóstwa, które nie pozwala dobrowolnie rozporządzać dobrami doczesnymi, ale zobowiązuje do stosowania się w tej dziedzinie do norm i wymagań konstytucji;
W tym, co dotyczy przynależności członków w ścisłym tego słowa znaczeniu do instytutu oraz wynikającej z tego więzi - Więź łącząca instytut z jego rzeczywistymi członkami winna być:
1° stała, zależnie od konstytucji wieczysta lub czasowa, odnawiana po upływie określonego czasu;
2° wzajemna i pełna.
Instytuty świeckie poza własnymi prawami, istniejącymi obecnie i przyszłymi, podlegają miejscowym Ordynariuszom.
Po Konstytucji apostolskiej Provida Mater Ecclesia z 1947 roku ukazywały się kolejno dalsze dokumenty Stolicy Apostolskiej dotyczące instytutów świeckich. W tym czasie powstawały liczne nowe instytuty. Dziś do ponad 200 instytutów należy ok. 60 tys. osób na całym świecie.
B.H.,m.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz